تصور کنید بعد از یک روز طولانی و پرتنش کاری به خانه برمی‌گردید و از آرامش و سکوت فضای داخلی منزلتان لذت می‌برید. یا در یک اداره مشغول به کار هستید و صدای پاهای همکارانتان که از راه پله عبور می‌کنند، تمرکز شما را برهم نمی‌زند. این‌ها همه به لطف استفاده از عایق صوت و ضربه راه پله امکان‌پذیر است.
فهرست مطالب
عایق صوت و ضربه راه پله
عایق‌های صوت و ضربه نه تنها از انتقال صدا و ارتعاش به داخل ساختمان جلوگیری می‌کنند، بلکه با کاهش نویز و آلودگی صوتی، به بهبود کیفیت زندگی و کار کمک می‌کنند. همچنین، در فضاهایی مانند هتل‌ها و بیمارستان‌ها که آرامش و سکوت از اهمیت بالایی برخوردار است، استفاده از این عایق‌ها می‌تواند تجربه‌ای دلپذیرتر و راحت‌تر را برای مهمانان و بیماران فراهم کند. به همین دلیل، اهمیت این فناوری‌های نوین در ساخت و ساز و طراحی داخلی، هر روز بیشتر می‌شود و توجه بیشتری را به خود جلب می‌کند.
با این همه، عایق صوت و ضربه راه پله شاید مقداری نا آشنا در ایران به نظر برسد، زیرا تا جایی که بنده تحقیق کردم شرکتی که چنین محصول ساختمانی را در ایران ارائه دهد، وجود ندارد. ولی همانطور که در ادامه خواهید خواند، میتوان با جداسازی راه پله از ساختمان به نویز و ارتعاش را به مقدار قابل توجهی کاهش داد.
کاربرد های عایق صوت و ضربه راه پله
پیش از هرچیز اجازه دهید در ابتدا به موارد کاربرد عایق صوت و ضربه بپردازیم:
ساختمان مسکونی: شاید در ابتدا خیلی مهم به نظر نرسد، ولی عایق ضربه و صدا می‌تواند کیفیت زندگی در خانه‌های مسکونی را افزایش دهد، به خصوص اینکه این روزها خیلی از مردم در داخل خانه دورکاری انجام می‌دهند.
ساختمان اداری: همیشه راه پله ساختمان‌های اداری پر از رفت‌وآمد است که می‌تواند آرامش فضای درونی اداره را تحت تاثیر قرار دهد. برای صرفه‌جویی در هزینه، عایق صوت و ضربه را می‌توانید صرفا در قسمت‌هایی از اداره مانند اتاق‌های کنفرانس قرار دهید.
مدارس: به نظر من مهم‌ترین کاربرد عایق‌های صوت و ضربه در راه پله مدارس است. زیرا انتقال ارتعاش به فضای داخلی کلاس‌ها، تمرکز دانش‌آموزان را برهم می‌زند. طبق تجربه شخصی من، تمامی یا اکثریت مدارس نوساز کشورهای غربی حتما از جداسازهای صوت و ضربه در راهروها و راه پله‌ها استفاده می‌کنند.
موارد دیگر همچون هتل، موزه، بیمارستان: به صورت کلی در مواردی که آرامش فضای داخلی ساختمان از اهمیت بالایی برخوردار است و یا اینکه تعداد رفت‌وآمد در ساختمان زیاد است، استفاده از عایق صوت و ضربه توصیه می‌شود.
نحوه عملکرد جداسازها
بعد از اینکه موارد استفاده از عایق صوت و ضربه را شناختیم، بیایید به صورت مختصر با نحوه عملکرد این جداسازها آشنا شویم. همانطور که گفتیم این جداسازها معمولا در نقاط مختلف جهان به صورت محصولات تجاری ساختمانی تهیه می‌شوند و به پله‌های پیش‌ساخته یا درجا نصب می‌گردند. این جداسازها در نقاط اتصال راه پله به ساختمان مانند تیر، دیوار یا پاگرد متصل شده و راه پله را از ساختمان جدا می‌کنند. این جداسازها معمولا از یک ماده عایق صوت و ضربه مانند لاستیک، فوم یا مواد کامپوزیتی به علاوه میلگرد یا میل مهار تشکیل شده‌اند.
هر کدام از این مواد مزایا و معایب خود را دارند؛ به طور مثال لاستیک مقاومت بالایی در برابر ضربه دارد در حالی که فوم‌های مخصوص صدا را به خوبی جذب کرده و از انتقال آن به سازه جلوگیری می‌کنند. این جداسازها انرژی ناشی از ضربه را به صورت قابل توجهی کاهش می‌دهند به صورتی که شما به سختی قادر به شنیدن هرگونه آلودگی صوتی در فضای داخلی ساختمان خواهید بود.
مزایای اقتصادی و زیست‌محیطی عایق صوت و ضربه
استفاده از عایق‌های صوت و ضربه می‌تواند باعث کاهش هزینه‌های انرژی در ساختمان شود، زیرا این عایق‌ها به کاهش انتقال حرارت و حفظ دمای مناسب داخل ساختمان کمک می‌کنند. علاوه بر این، استفاده از مواد با دوام و طول عمر بالا در ساخت این عایق‌ها می‌تواند هزینه‌های نگهداری و تعمیرات را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
طراحی سازه‌ای عایق صوت و ضربه راه پله:
همانطور که ذکر شد، سازه از راه پله جدا شده و نیروی برشی با عملکرد مهاری از یک راه پله به ساز اصلی از طریق میل مهار یا میلگرد انتقال می‌یابد. در ابتدا نیاز است نیروی برشی را در محل جداساز محاسبه کنید. به عنوان یک محاسب سازه، شما می‌بایست تعداد، قطر و طول میل مهار را به پیمانکار گزارش دهید. بسیار مهم است که حتما عملکرد میل مهار باید محاسبه شود شامل مدهای شکست مختلفی است که تمامی آنها باید در نظر گرفته شود.
متاسفانه بسیاری از مهندسان تنها مد شکست برشی میل مهار یا میلگرد فولادی را در نظر می‌گیرند و آن را همانند یک بلت در برش طراحی می‌کنند که هرچند یکی از مدهای شکست است اما کافی نیست. تجربه شخصی من این است که مقاومت نهایی معمولا حدود یک سوم این مد شکست است که نشان می‌دهد بدون دقت کافی انتقال نیروی برشی به درستی انجام نمی‌پذیرد. توصیه بنده این است که میل مهار مورد نیاز را با استفاده از نرم‌افزارهای رایگانی همچون هیلتی انجام دهید که تمامی مدهای شکست را همزمان محاسبه می‌کند.
https://profisengineering.hilti.com
از نرم‌افزار رایگان این شرکت هم از طریق لینک زیر می‌توانید استفاده کنید که به صورت تخصصی محصولات جداساز حرارتی و صوتی ارائه می‌دهد و قابل اطمینان می‌باشد.
اگر در طراحی میل مهار یا میلگرد با عملکرد برشی میل مهار مشکل داشتید می‌توانید همچنین با شرکت آرینوسازه تماس گرفته و محاسبات سازه‌ای خود را به ما بسپارید. همچنین مهندسین ما می‌توانند روی جداسازی و عایق‌سازی راه پله بدون استفاده از محصولات خاص تجاری به شما مشاوره بدهند.
سخن پایانی
اگر از محصول خاصی برای عایق ضربه و صدا راه پله استفاده نمی‌کنید، با در نظر گرفتن موارد زیر می‌توانید از نفوذ ارتعاش و صدا به داخل ساختمان جلوگیری کنید. از فضای خالی بین راه پله و دیوارها جلوگیری کرده و تمامی آنها را با عایق مناسب صدا پر کنید. اتصالات را به حداقل رسانده و از میل مهار برای اتصال راه پله به پاگرد یا تیر استفاده کنید (بدون اتصال بتن به بتن) و فضای خالی را با عایق مناسب پر کنید.
باید در نظر داشت که راه‌حل‌های غیر سازه‌ای دیگری نیز برای کاهش انتقال صدا و ضربه از راه پله وجود دارد، همچون پوشاندن راه پله با فرش یا موکت که معمولا جزو وظایف مهندس آکوستیک، معمار یا طراح داخلی می‌باشد. با در نظر گرفتن تمامی موارد فوق، استفاده از عایق‌های صوت و ضربه در راه پله می‌تواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی و کار در ساختمان‌ها را بهبود بخشد و آرامش و سکوت بیشتری را فراهم آورد.